เป็นวันที่เปี่ยมไปด้วยรอยยิ้มและความอบอุ่น ที่ทีมงานมูลนิธิคีนันแห่งเอเซียได้นั่งสัมภาษณ์กลุ่มเกษตรสตรีชาวไร่อ้อย ทีมชนะเลิศอันดับหนึ่งในการเข้าร่วมกิจกรรมการแข่งขันการเพิ่มขีดความสามารถการบริหารการเงินในครัวเรือน ภายใต้โครงการนำร่อง “ธุรกิจยั่งยืนกับโคคา-โคลา เพิ่มศักยภาพทางเศรษฐกิจเกษตรกรสตรีชาวไร่อ้อย” ภายใต้ความร่วมมือของบริษัทน้ำตาลขอนแก่น จำกัด (มหาชน) โดยสมาชิกในทีมประกอบด้วย คุณบังอร แท่นเครือ (ซ้ายสุด) คุณลั่นทม ใจชื่น (ที่ 2 จากซ้าย) คุณสุวรรณี ทองดอนน้อย (ขวาสุด)  ซึ่งเป็นกลุ่มเกษตรสตรีชาวไร่อ้อยในอำเภอท่ามะกา จังหวัดกาญจนบุรี โดยมีคุณอดิศักดิ์ โลหะวัฒนกิจ (กลาง) พนักงานจาก บริษัท น้ำตาลขอนแก่น จำกัด (มหาชน) หรือ KSL GROUP รับหน้าที่เป็นผู้นำทีมในการให้คำปรึกษาทางการเงิน และนำพาสมาชิกทั้งสามท่านชนะเลิศการประกวดครั้งนี้

โครงการนำร่อง “ธุรกิจยั่งยืนกับโคคา-โคลา เพิ่มศักยภาพทางเศรษฐกิจเกษตรกรสตรีชาวไร่อ้อย” ดำเนินการโดยมูลนิธิคีนันแห่งเอเซีย นับเป็นพันธกิจสำคัญที่กลุ่มธุรกิจโคคา-โคลา ในประเทศไทย อันประกอบด้วยบริษัทไทยน้ำทิพย์ จำกัด บริษัทหาดทิพย์ จำกัด (มหาชน) และบริษัทโคคา-โคลา (ประเทศไทย) จำกัด มุ่งเน้นการทำงานร่วมกับกลุ่มพันธมิตรผู้ผลิตวัตถุดิบน้ำตาล เพื่อพัฒนาความเป็นอยู่ที่ดีของชาวไร่อ้อยในรูปแบบการสร้างคุณค่าร่วมกัน และการเติบโตอย่างยั่งยืน อันเป็นส่วนหนึ่งของโครงการระดับโลก ‘5by20’ ที่มุ่งเพิ่มศักยภาพของผู้หญิงในห่วงโซ่คุณค่าของโคคา-โคลา จำนวน 5 ล้านคน ในกว่า 100 ประเทศทั่วโลก ภายในปี 2020 (พ.ศ. 2563)

เมื่อมองถึงความท้าทายสำคัญของเกษตรกรไร่อ้อยในจังหวัดกาญจนบุรีจะพบว่า ภายในระยะเวลา 5 ปีที่ผ่านมาได้เกิดสภาวะภัยแล้งในพื้นที่ ซึ่งก่อให้เกิดความเสียหายครั้งใหญ่ต่อผลผลิตอ้อยโดยคุณบังอรเล่าว่า จากที่เคยเก็บเกี่ยวผลผลิตได้ปีละกว่า 2,000 ตัน เหลือเพียง 800 ตันต่อปี   ในปีถัดมาโชคร้ายก็ยังมาเยือนอย่างต่อเนื่อง เมื่อเกิดโรคเพลี้ยระบาดทำให้ต้นอ้อยเกิดสภาวะรากเน่าลุกลามไปทั่วทั้งไร่ในพื้นที่ โดยเหตุการณ์โชคร้ายติด ๆ กันนั้นทำให้คุณบังอรต้องสูญเงินที่เก็บสะสมมาทั้งหมดและมีภาระหนี้สินเป็นจำนวนกว่า 9 แสนบาท ซึ่งนับเป็นความเสียหายครั้งใหญ่ต่ออาชีพเกษตรกรและกระทบต่อความเป็นอยู่ของสมาชิกในครอบครัว  แม้ว่าบริษัท น้ำตาลขอนแก่น จำกัด (มหาชน) ได้ยื่นมือเข้าช่วยเหลือในเรื่องแหล่งเงินทุนกู้ยืม แต่ผลผลิตที่ได้ก็ยังดูไม่เพียงพอต่อการชำระหนี้สินอยู่ดี จากเรื่องราวของคุณบังอรนั้น บริษัท น้ำตาลขอนแก่น จำกัด (มหาชน) เล็งเห็นถึงประโยชน์ของการบริหารจัดการการเงินส่วนบุคคล จึงได้เข้าร่วมเป็นหนึ่งในพันธมิตรดำเนินโครงการธุรกิจยั่งยืนกับโคคา-โคลาฯ โดยหวังเป็นอย่างยิ่งว่าโครงการนี้จะเป็นประโยชน์ต่อเกษตรกรชาวไร่อ้อยของ KSL ด้านการจัดการการเงินและการบริหารหนี้สิน และจะช่วยให้คุณภาพชีวิตของเกษตรกรชาวไร่อ้อยของโรงงานดีขึ้น

ก่อนมีโอกาสได้เข้าร่วมโครงการฯ เหล่าเกษตรกรชาวไร่อ้อยต่างยังขาดทักษะและองค์ความรู้ด้านการบริหารจัดการการเงิน ซึ่งคุณลั่นทม กล่าวเสริมว่า ก่อนหน้านี้เกษตรกรชาวไร่อ้อยแทบทั้งหมดประสบปัญหาการวางแผนรายรับและรายจ่าย โดยคุณสุวรรณี กล่าวเสริมว่า เมื่อทุกคนไม่สามารถมีเงินเหลือเก็บได้แล้ว ก็ทำให้หมดความหวังที่จะออมอีกต่อไป การชำระหนี้สินก็เป็นไปตามอัตภาพ แต่ยังคงหวังพึ่งพารายได้จากการเสี่ยงโชคในรูปแบบต่าง ๆ ซึ่งเป็นเรื่องที่พบเห็นได้ทั่วไปในชุมชนที่ตนอาศัยอยู่

คุณอดิศักดิ์ (พนักงาน KSL ที่เข้าร่วมโครงการ) กล่าวเสริมว่า  ก่อนเริ่มต้นกิจกรรมการแข่งขันฯ  ตนมีความเชื่อมั่นในความตั้งใจของสมาชิกในทีมและเชื่อว่าพวกเขาสามารถเรียนรู้และพัฒนาได้ ผมเพียงแค่เพิ่มเติมความรู้ที่ขาดหายไป เกษตรกรแต่ละคนรู้ว่ารายได้คืออะไร แต่ยังขาดความรู้ในการจดบันทึกบัญชีรายรับ-รายจ่ายอย่างถูกต้อง ผมจึงเริ่มต้นด้วยการนำสูตรทางคณิตศาสตร์ บวก ลบ คูณ หาร มาทบทวน และสอนการจดบันทึกทุกอย่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับต้นทุนของการขายอ้อย ซึ่งหลังจากเกษตรกรทุกคนเห็นภาพแล้วว่า การขายทุกครั้งจะก่อให้เกิดผลกำไรหรือขาดทุนเป็นจำนวนเท่าไหร่ ก็จะทำให้เกษตรกรรู้จักการบริหารจัดการเงินสดที่มีอยู่ในมือ โดยสามารถนำเงินไปใช้ได้อย่างเข้าใจและมีประสิทธิภาพ ตามหลักของการซื้อขาย หรือการทำธุรกิจในแต่ละวัน

ทุกๆ วัน สมาชิกทั้งสามท่านก็จะมาพบปะเพื่อพูดคุยกันถึงราคาวัตถุดิบและต้นทุนสินค้าต่าง ๆ  เช่น ราคาสินค้า อาหาร น้ำมัน แก๊ส เป็นต้น โดยคุณบังอรจะเป็นผู้จดบันทึกการเปลี่ยนแปลงของราคาสินค้าโภคภัณฑ์ต่าง จนกระทั่งวันหนึ่งทั้งสามท่านมองเห็นโอกาสในการหารายได้เสริมจากการขายสินค้าประเภทอื่น ๆ จึงได้เริ่มขาย ผัก ผลไม้ รวมถึง สมุนไพร เป็นอาชีพเสริม ทำให้การจดบันทึกบัญชีรายรับ-รายจ่าย การจัดทำงบประมาณในแต่ละวัน การลดค่าใช้จ่ายที่ไม่จำเป็น และการออมเงิน ซึ่งเป็นเป้าหมายหลักของทีมกลายเป็นเรื่องสนุกมากขึ้น พวกเขาทำสิ่งต่าง ๆ เหล่านี้จนกลายเป็นกิจวัตรประจำวัน ทำให้พวกเขาตระหนักถึงรายได้และรายจ่ายมากขึ้นกว่าแต่ก่อน ซึ่งเมื่อระยะเวลาผ่านไปไม่นานนัก หนี้สินก้อนโตจึงค่อย ๆ ลดลงด้วยการลงมือปฏิบัติตามแผนการเงินที่ได้วางแผนไว้

ทั้งสามท่านเริ่มมีความหวังและสามารถฟื้นจากสภาวะหนี้สินล้นพ้นตัวได้  ซึ่งคุณสุวรรณี กล่าวด้วยน้ำเสียงแห่งความสุขว่า การเข้าร่วมอบรมหลักสูตรการบริหารการเงินส่วนบุคคลของมูลนิธิคีนันแห่งเอเซีย ได้ช่วยตัวเธอเองและคนในหมู่บ้านเป็นอย่างมาก ต้องขอขอบคุณ โคคา-โคลา เป็นอย่างมากด้วยเช่นกัน สำหรับงบประมาณสนับสนุนให้เกิดกิจกรรมดี ๆ เหล่านี้ และทำให้ทุกคนมีความมั่นใจมากขึ้นในการบรรลุเป้าหมายทางการเงินที่ได้ตั้งไว้ นอกจากนี้ คุณลั่นทม กล่าวเสริมว่า ก่อนการเข้าร่วมอบรมกับโครงการฯ เธอมีภาวะหนี้สินล้นพ้นตัวซึ่งส่งผลกระทบต่อชีวิตครอบครัวอย่างมาก โดยคุณลั่นทม ต้องเผชิญกับปัญหารายได้ไม่เพียงพอกับรายจ่าย ทำให้ไม่สามารถจ่ายค่าเล่าเรียนให้กับบุตรได้ ซึ่งภายหลังจากการเข้าร่วมโครงการฯ เธอมีความรู้ความเข้าใจเรื่องสถานะทางการเงินของตนเองดีขึ้น และสามารถบริหารจัดการหนี้สินและค่าใช้จ่ายได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น ทำให้ในที่สุดก็สามารถมีเงินเพียงพอสำหรับการศึกษาบุตรได้เป็นครั้งแรกนอกจากภาระหนี้สินที่ต้องรับผิดชอบ เธอยังมีการออมเงินส่วนหนึ่งเพื่อนำไปลงทุนกับประกันอีกด้วย โดยคุณบังอร กล่าวเสริมเพิ่มเติมว่า โครงการฯ นี้ทำให้เธอมีความรู้สึกว่า เธอสามารถกำหนดและควบคุมชะตาชีวิตของตนเองได้ และสามารถทำให้อนาคตข้างหน้าของครอบครัวดีขึ้นได้อย่างแน่นอน

ความสำเร็จในครั้งนี้นับเป็นความภาคภูมิใจอย่างยิ่ง หากแต่สิ่งที่น่ายินดีที่สุดคือ ความรักและความผูกพันของคนในทีม “พวกเขารู้จักกันและอยู่ในชุมชนเดียวกันมามากกว่า 20 ปี แต่พวกเขาไม่เคยสนิทกันเลย แต่หลังจากเข้าร่วมกิจกรรมโครงการฯ พวกเขาได้มีโอกาสแบ่งปันประสบการณ์ ช่วยเหลือซึ่งกันและกันในทุกรูปแบบ แบ่งปันความรู้สึกและช่วยกันแก้ไขปัญหาจนเปรียบเสมือนเป็นคนในครอบครัวเดียวกัน ในฐานะผู้นำทีมไม่ได้เพียงแค่ดีใจกับความสำเร็จจากการชนะการประกวดในครั้งนี้ แต่เป็นการที่ได้เห็นทุก ๆ คนไม่ทอดทิ้งกัน รักกัน จับมือกันฝ่าฟันอุปสรรคต่าง ๆ และประคองครอบครัวเล็ก ๆ ในชุมชนแห่งนี้ไปด้วยกัน คุณอดิศักดิ์ กล่าวปิดท้าย