8 เดือนที่แล้ว “รจนา บุญเพชร” หรือ “จี๊ด” เคยประสบปัญหาเช่นเดียวกับเกษตรกรชาวไร่อ้อยรายอื่นๆ ในอำเภอศรีเทพ จังหวัดเพชรบูรณ์ นั่นคือ มีหนี้สินและมองไม่เห็นทางออกจากวังวนนี้ แต่หลังจากที่เธอมีโอกาสได้เรียนรู้หลักการบริหารการเงินส่วนบุคคล ทำให้เธอตั้งเป้าหมายทางการเงินที่ชัดเจนและมุ่งมั่นลงมือปฏิบัติตามแผนที่วางไว้ ทำให้วันนี้เธอไม่เพียงเริ่มปลดหนี้ได้ แต่ยังสามารถเพิ่มรายรับจากการบริหารธุรกิจไร่อ้อยของเธอได้ดีขึ้น เพื่อสร้างความมั่นคงทางการเงินของเธอในอนาคต
จี๊ด มีความภูมิใจอย่างยิ่งที่ได้เป็นหนึ่งในเกษตรกรสตรีชาวไร่อ้อยจากจังหวัดเพชรบูรณ์และอุทัยธานีจำนวน 625 คน ที่กลุ่มบริษัทน้ำตาลไทยรุ่งเรืองได้เชิญชวนให้เข้าร่วม “โครงการธุรกิจยั่งยืนกับโคคา-โคลา เพิ่มศักยภาพทางเศรษฐกิจเกษตรกรสตรีชาวไร่อ้อย” ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของพันธกิจของกลุ่มธุรกิจโคคา-โคลา ในประเทศไทย ในการพัฒนาศักยภาพของผู้หญิงที่ทำงานร่วมกันในการผลิตเครื่องดื่มที่ได้มาตรฐานระดับโลก ภายใต้โครงการ 5by20 ที่มุ่งเพิ่มศักยภาพทางเศรษฐกิจให้กับผู้หญิงที่อยู่ในแวลูเชนของโคคา-โคลาทั่วโลก รวม 5 ล้านคน ภายในปี ค.ศ. 2020 (พ.ศ. 2563)
เดือนกันยายน 2559 จี๊ดได้เข้าอบรมหลักสูตร “การบริหารการเงินส่วนบุคคลสำหรับชาวไร่อ้อยสตรี” ซึ่งจัดโดยมูลนิธิคีนันแห่งเอเซีย (คีนัน) ทำให้เธอพบว่า การบริหารการเงินเป็นเรื่องที่น่าสนใจ และมีความสำคัญมากกว่าที่เธอเคยคิดไว้ การอบรม 6 ชั่วโมง ทำให้เธอได้รับความรู้ใน 5 หัวข้อ ได้แก่ 1.การตั้งเป้าหมายชีวิตและเป้าหมายทางการเงิน 2.การใช้จ่ายอย่างมีประสิทธิภาพและการทำบัญชีครัวเรือน 3.การบริหารจัดการหนี้ 4.การออม และ 5.การลงทุนและทักษะการเป็นผู้ประกอบการ ซึ่งคีนันได้พัฒนาเนื้อหาเหล่านี้จากการลงพื้นที่เพื่อเก็บข้อมูลและรับฟังปัญหาของเกษตรกรกลุ่มเป้าหมาย ประสานกับประสบการณ์การจัดการอบรมหลักสูตรการบริหารการเงินส่วนบุคคลแก่ประชาชนกลุ่มต่างๆ มานานกว่า 8 ปี นอกจากนี้ จี๊ด ยังประทับใจที่การอบรมของคีนัน เน้นจัดการเรียนการสอนให้เข้าใจง่าย สนุกสนาน ท้าทาย และเปิดโอกาสให้มีส่วนร่วม ผ่านการเล่นเกมส์และบทบาทสมมติที่สะท้อนสภาพความเป็นอยู่จริงของเกษตรกร อีกทั้งกระตุ้นให้ตนเองคิดและตระหนักถึงความสำคัญของการบริหารจัดการการเงิน โดยนำความรู้ที่ได้รับไปใช้ในชีวิตประจำวันได้ในทันที
หลังจากการอบรม จี๊ด มองเห็นต้นตอของปัญหาการเงินของครอบครัวว่า เกิดจากการบริหารจัดการเงินได้ไม่ดีนัก ไร่อ้อยของเธอยังมีต้นทุนในการทำเกษตรค่อนข้างสูง อีกทั้งยังขาดการวางแผนการเงินล่วงหน้าที่รอบคอบ เธอบอกกับตัวเองว่า “ถ้ายังใช้ชีวิตแบบเดิม ก็ไม่มีวันหลุดจากวังวนหนี้สินได้” พร้อมทั้งตั้งเป้าหมายชีวิตและเป้าหมายทางการเงินทันทีว่า จะต้องลดรายจ่าย ปลดหนี้ เก็บออมเพื่อซื้อที่ดินเพิ่ม และเริ่มลงทุนซื้อทองคำ
สิ่งสำคัญที่ จี๊ด ได้เรียนรู้จากการอบรมครั้งนี้คือ การจดบันทึกการเงิน ซึ่งทำให้เธอเริ่มมีระเบียบในการใช้จ่าย และสามารถลดค่าใช้จ่ายที่ไม่จำเป็นในครอบครัว ด้วยการยึดหลักเศรษฐกิจพอเพียงตามแนวพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9
นอกจากนี้ เธอยังได้รับความรู้ในบริหารต้นทุนการผลิต จึงเริ่มศึกษาวิธีลดต้นทุนจากกลุ่มเกษตรกรและสื่อออนไลน์ต่างๆ ปัจจุบัน จี๊ด เริ่มลดใช้สารเคมี และทดลองนำเทคนิคใหม่ๆ ในการทำเกษตรแบบยั่งยืน เช่น การปรับหน้าดิน การใช้น้ำหยด เพื่อให้การทำไร่อ้อย 130 ไร่ของเธอเกิดประสิทธิผลสูงสุด จนสามารถลดค่าใช้จ่ายและเพิ่มเงินออมได้
จี๊ด ในวันนี้ เป็นเกษตรกรสตรีที่มีความตั้งใจอย่างแรงกล้าที่จะทำเป้าหมายที่วางไว้ให้เป็นจริง เธอมีความฝันที่จะขยายพื้นที่การเกษตรให้มากขึ้น เพื่อให้มีผลผลิตเพิ่มขึ้น ใช้หนี้ให้เหลือน้อยที่สุด และนำรายได้มาขยายผลด้วยการซื้ออุปกรณ์การเกษตรและเทคโนโลยีอื่นๆ ต่อไป นอกจากนี้ จี๊ด ยังทำงานในตำแหน่งผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน และใช้โอกาสนี้ในการเผยแพร่ความรู้ที่ได้รับแก่สมาชิกชุมชนอื่นๆ พร้อมสร้างแรงบันดาลใจให้ทุกคน “หาทางเลือก เพื่อทางรอด” เช่นเดียวกับเธอ